Foto vertelt verhaal – Mans Rosenkamp in dienst van de DUW

Onlangs werden we tijdens onze maandagmorgen openstelling vereerd met een bezoek aan ons archief van Herman Rosenkamp (van de Wittebroeksweg). Hij had slechts één foto bij zich van een heel klein formaat. Maar hoe klein de foto ook, we hebben de hele ochtend samen met hem uitgeplozen wie er op de foto staan en over het hoe, wat en waarom van de activiteit op de foto.

Op de foto midden met zwart overhemd de vader van Herman Rosenkamp, Mans Rosenkamp. Wie herkent de andere persoenen op de foto?

 

De foto heeft Herman altijd geboeid en hij wilde dit kleine prentje graag met ons delen. Het enige dat hij wist is dat zijn vader er op staat, maar wie zijn de andere personen? Ook wist Herman te vertellen dat zijn vader na de oorlog bij de werkverschaffing was…. Hij moest dan altijd naar de DUW…..

Wat is de DUW heeft Herman zich altijd afgevraagd? We hebben het met Herman onder het genot van een kop koffie opgezocht in ons archief en kwamen tot de volgende uitleg.

Na de Tweede Wereldoorlog waren er ruim honderdduizend werklozen. Om deze in te kunnen zetten in het arbeidsproces richtte het Militaire Gezag de Dienst Uitvoering Werken (DUW) op. Deze organisatie was de opvolger van het Werkfonds (1934) en de Rijksdienst voor de Werkverruiming (1939). In het kader van de wederopbouw werden de DUW werkers aanvankelijk ingezet voor opruimingswerkzaamheden. Later werden ze betrokken bij ontginningswerkzaamheden en civiele werken. De DUW zelf nam geen projecten aan maar stelde personeel ter beschikking aan bedrijven als de Heidemij en de Grontmij.

De DUW-werkers werden gezien als normale werknemers. Omdat men doorstroming naar het bedrijfsleven wenselijk achtte, werden zij iets lager betaald dan in het bedrijfsleven. Dat leidde tot de weinig vleiende bijnamen ‘Door Uitbuiting Winst’ en ‘Door Uitputting Wanhoop’.[1] In mei 1945 nam de regering het beleid van het MG over en implementeerde de Rijksdienst voor de Uitvoering van Werken. Deze werd in de volksmond ook DUW genoemd. Ieder werkloze, ook de vrijwillige, diende zich ter behoud van uitkeringsrechten, bij de DUW te melden. Parallel aan het DUW initiatief werkte de regering vanaf 1945 aan een uitkeringsregeling bij onvrijwillige werkloosheid. Begin 1948 werd er een ontwerp werkloosheidswet ingediend. De taak van de DUW werd toen het bevorderen van de uitvoering van nuttige werken voor werklozen. De DUW werd in 1954 opgeheven. Door de instelling van de Directie voor de Arbeidsvoorziening was zij overbodig geworden. De DUW is een instrument geweest bij het legaliseren van onvrijwillige werkloosheid.

Herman was ontzettend blij met de uitleg van de DUW. We hebben het gezellig gehad en de vele verhalen van Herman met genoegen aangehoord. Over zijn lange carrière bij de KSW, zijn vrijwilligerswerk als tuinman bij de zusters en uiteraard over het leven in vroeger tijden.

Herman Rosenkamp was vroeger de tuinman bij de zusters, hij heeft dit meer dan 40 jaar gedaan als vrijwilliger. Hij vertelde dat hij daar een heel mooie tijd heeft gehad.