Jaarverslag 2023 Stichting Marke Haarle
Bestuur en medewerkers
Na een periode van afnemende gezondheid overleed op 15 januari 2023 onze zeer gewaardeerde medewerker meester A.B.C. Weijkamp. SMH is hem veel dank verschuldigd. Hij kwam jarenlang wekelijks in ons archief. Zijn vele fotoalbums heeft hij in 2019 overgedragen aan Stichting Marke Haarle. In datzelfde jaar werd in zijn bijzijn de nieuwe naam van ons archief onthuld: het “Meester Weijkamp Archief”. Meester Weijkamp werd 96 jaar. Een aantal medewerkers heeft zijn crematie in Etten (Gld) bijgewoond.
In 2023 konden we maar liefst vier nieuwe medewerkers verwelkomen. In de voorjaarsvergadering trad Ron Besten officieel toe als lid. Daarvoor was Ron ook al regelmatig betrokken bij activiteiten van SMH. In de najaarsvergadering konden wij twee nieuwe bestuursleden en een lid verwelkomen. In deze vergadering droeg Hennie Bouwhuis de voorzittershamer over aan Robert Kemper, die al een ruime historische deskundigheid heeft en zich zowel privé als in breder verband al lange tijd bezig houdt met de lokale geschiedenis. Wim van der Meer trad toe als bestuurslid en Willy Wolterink als lid. Laatstgenoemde is al enkele jaren betrokken bij SMH door zijn filmwerk, maar per eerder genoemde datum behoort hij nu ook tot de leden van SMH. Het aantal bestuursleden en medewerkers komt hiermee op vijftien.
In 2023 waren Dora Besten en Eef Wiggers respectievelijk ruim 25 jaar en 25 jaar lid van SMH. Dat werd even gememoreerd tijdens de najaarsvergadering. Beide jubilarissen kregen een bos bloemen overhandigd. Daarna volgde op 15 december een uitgebreidere viering met een hapje en een drankje bij eetcafé De Droadnagel. De jubilarissen werden toegesproken door Hennie Bouwhuis en kregen een attentie aangeboden.
Bezoekers
SMH ontving bezoekers uit Haarle, Nijverdal, Schalkhaar, Heeten en Paterswolde en voorzag hen van de gevraagde informatie.
Overdracht van materialen
In het afgelopen jaar ontvingen wij documenten van Plaatselijk Belang, een mini-biljart uit een nalatenschap, nieuwsbrieven van de C.A.V.V. van 2018-2021, een sorteermachine die werd gebruikt om munten uit de kerkcollecte te sorteren, herinneringsplaten van de Eerste Heilige Communie en Hernieuwing der Doopbeloften en materialen van de Zonnebloem.
Nieuwe aanwinsten voor de bibliotheek
In 2023 heeft SMH een tweetal boeken aangeschaft: “Het Boetelerveld” door Wim Hoogeland en “Heetens Onderwijshistorie” door Mai van Gaal.
Uitbreiding ruimte Stichting Marke Haarle
SMH is al jarenlang gevestigd in gebouw ’t Kruuspunt waar het secretariaat/ontvangstruimte en het meester Weijkamparchief is ondergebracht. In 2023 deed zich de mogelijkheid voor om hier een expositieruimte aan toe te voegen en daar is dankbaar gebruik van gemaakt. Er staan inmiddels een afsluitbare kast waarin kostbare voorwerpen getoond kunnen worden en enkele vitrines die wij konden overnemen van Natuurmonumenten. Een werkgroepje heeft de taak op zich genomen om te komen tot een verdere effectieve indeling van de drie ruimtes en maakt op basis daarvan een plan voor nieuw aan te schaffen meubilair. Om ideeën op te doen is op 28 september een bezoek gebracht aan het onderkomen van de Historische Kring Hellendoorn-Nijverdal in d’Oale Pastorie. Daarnaast staan nog een nieuwe pc met dubbel, groot scherm, een professionele scanner en (laser) printer en een verrijdbaar scherm op ons wensenlijstje. Een definitief plan en de uitvoering daarvan zal hopelijk in 2024 kunnen plaatsvinden.
Dat SMH is ondergebracht in ’t Kruuspunt heeft met name in financieel opzicht een groot voordeel. Helaas heeft het als nadeel dat wij voor de Haarlese gemeenschap niet optimaal zichtbaar zijn. SMH oriënteert zich daarom op andere mogelijkheden van huisvesting. Zo staat de bibliotheek al enige tijd leeg en is de herbestemming nog niet duidelijk. Onze nieuwe voorzitter heeft contact gelegd met Zinnin-bibliotheek in Nijverdal en daar onze interesse voor het gebouw kenbaar gemaakt. We houden echter ook andere opties open, zoals een samenwerking met het Laarmanhuis en Reggewoon.
Update computersysteem
Ons computersysteem heeft een update gehad naar Microsoft Office 365. Van alle bestanden is een back-up gemaakt in One Drive en medewerkers kunnen nu ook thuis inloggen. Ons systeem is hiermee weer helemaal bij de tijd.
Paascafé
Op eerste paasdag, 9 april 2023, organiseerde SMH haar eerste open dag van het jaar en wel in de vorm van een zogenaamd Paascafé in De Veldkamp. Daar was een doorlopende PowerPointpresentatie te zien over de paasvuren in Haarle van 1965 tot 2023. Bezoekers konden ook bladeren door de vele fotoalbums van meester Weijkamp en van Jongerenvereniging KWJ.
Op 9 april was het ook 78 jaar geleden dat de Canadezen Haarle bevrijdden. Hieraan werd aandacht besteed door de door Willy Wolterink en Henk Vloedgraven gemaakte documentaire/film “Haarle in de oorlogsjaren” te vertonen, alsmede een PowerPointpresentatie over de bevrijdingsacties rond Haarle. Verder was er een grote kaart te zien met daarop de bevrijdingsroute en foto’s van de bevrijdingsoptocht. Ron Besten en Niek Schoot Uiterkamp toonden oorlogsmaterialen die ze in de Haarlese bodem hebben gevonden.
Het evenement trok ruim 150 bezoekers en SMH kijkt er dan ook met volle tevredenheid op terug.
Techniekhuis Twente
In 2023 aanvaardde medewerker John Disselhorst een nieuwe baan als directeur bij de schildersvakopleiding in Hengelo. Deze opleiding is gevestigd in het Techniekhuis Twente, dat voorheen het pomphuis van Stork was. Een prachtig historisch pand met een rijk verleden. Op uitnodiging van John brachten leden van SMH op 12 mei 2023 een bezoek aan het Techniekhuis Twente. Daar kregen zij een rondleiding en vervolgens werd er een bezoek gebracht aan een expositie over de april/mei-stakingen van 1943.
Basisschool Op Weg Haarle
In 2023 is SMH betrokken geweest bij een project van de basisschool over het Haarle van vroeger. Er is een PowerPoint vertoond met foto’s van gebouwen zoals die er vroeger uitzagen en hoe ze nu zijn.
Ook Henk Vloedgraven bracht een bezoek aan de basisschool om te vertellen over zijn familie en de dorpskern zoals die vroeger was. Leerlingen van de bovenbouw maakten vervolgens op basis van oude foto’s een rondje door Haarle om te onderzoeken hoe de huidige situatie is.
Leerlingen van groep 7 en 8 hebben deelgenomen aan het project “Speuren naar Palthe”. In de klas werd een PowerPoint vertoond en enige tijd later volgde een buitenprogramma in het bos met een bezoek aan de tuin van de Palthetoren.
Het is mooi dat SMH op deze wijze een bijdrage heeft kunnen leveren aan het historisch bewustzijn van de jeugd in Haarle.
Boek Rooms-Katholiek Haarle
De voltooiing van het boek vordert gestaag. Verreweg de meeste artikelen zijn geschreven. De redactie houdt zich nu vooral bezig met het zoeken naar en sorteren van geschikt beeldmateriaal, dat ook nog voorzien moet worden van bijpassende onderschriften.
Aanvankelijk was het idee om het boek te laten verschijnen in het jaar van de kerksluiting. Inmiddels is die datum bekend. Op 21 januari 2024 zal de kerk in een viering officieel aan de eredienst worden onttrokken. Toch zal het boek niet in 2024 verschijnen, maar een jaar later. In 2025 bestaat SMH namelijk 40 jaar en ter gelegenheid hiervan zal het boek als jubileumuitgave verschijnen.
Ook heeft SMH in 2023 bij verschillende instanties subsidie aangevraagd voor de financiering van het boek. Sommige aanvragen zijn al gehonoreerd, andere lopen nog.
Publicatie Korenschoof
Naar aanleiding van de kerksluiting heeft SMH op verzoek van de parochie een artikel geschreven voor het informatie- en contactblad “Korenschoof” van de parochie Heilig Kruis. In dat artikel wordt een beknopte geschiedenis beschreven van de parochie Sint Sebastianus in Haarle.
Nieuwbouwplan De Grave
Op verzoek van de gemeente Hellendoorn heeft SMH meegedacht over mogelijke straatnamen in de nieuw te bouwen wijk De Grave. De historisch onderbouwde voorstellen van SMH zullen t.z.t. in het College van B en W worden behandeld.
Boekpresentaties
Door SMH werden in 2023 een tweetal boekpresentaties bijgewoond. Op 23 juni presenteerde Historisch Heeten het boek over de geschiedenis van het onderwijs in Heeten. De titel is “Heetens Onderwijshistorie” en is geschreven door bestuurslid Mai van Gaal..
Op 5 oktober presenteerde Uutgeverieje ’n Boaken het boek “Fotoalbum Nijverdal 1945-1995” dat werd samengesteld door Frits Korver.
Historische Kring Hellendoorn-Nijverdal
Een aantal leden van SMH heeft de jaarlijkse expositie bezocht. Het thema van dit jaar was “Het Overjordaanse” en ging over de grenswijziging van 1955.
Landschapsbiografie
Een aantal leden van SMH heeft op 16 november een lezing bezocht over de geschiedenis van de Sallandse Heuvelrug en het Twents Reggedal van de voorlaatste ijstijd tot nu. Het accent lag daarbij op de gemeente Hellendoorn. De lezing was een samenwerking van initiatiefnemer IVN, Landschap Overijssel, Historische Kring Hellendoorn-Nijverdal en Stichting Marke Haarle.
Werkgroep digitalisering
De werkzaamheden vorderen gestaag o.a. door de inzet van een stagiair die ongeveer 400 foto’s heeft gescand. Er is echter nog veel te doen.
Financiële ondersteuning
SMH ontving ook dit jaar weer een mooi bedrag van de Rabo ClubSupport actie.
Verder is SMH in gesprek geweest met de gemeente over een structurele subsidie. Op 6 september 2023 kwamen Fleur Marsman (beleidsambtenaar cultuur) en wethouder Peter Lage Venterink van de gemeente Hellendoorn op bezoek bij SMH om een kijkje te nemen in de drie ruimtes (secretariaat/ontvangstruimte, archief en de nieuwe expo-ruimte) in ’t Kruuspunt en zich te laten informeren over het werk van SMH. Enige tijd na het bezoek werden wij blij verrast met het nieuws dat door de gemeenteraad een motie is aangenomen voor de begroting van 2025, waarin een subsidieregeling voor de kleine kernen zal worden opgenomen. Een mooie ontwikkeling!
Herdenking bij het Stevensmonument
De herdenking bij het Stevensmonument aan de Haarlerweg was dit jaar op 13 oktober en is bijgewoond door enkele leden van SMH.
Nieuwe fietsroute Rondje Haarle
In 2023 kwam de nieuwe fietsroute “Rondje Haarle” uit. SMH heeft hierin samengewerkt met het Toeristisch Bureau. De afstand van de fietstocht is 34 kilometer
Tentoonstelling in Informatiecentrum Canadese begraafplaats Holten
De in 2023 geplande tentoonstelling “De bevrijding van Haarle” in het Informatiecentrum is wegens drukke werkzaamheden uitgesteld tot 2024. De film “77 jaar vrijheid” is al wel vertoond. Leden van SMH hebben in 2023 regelmatig contact gehad over de invulling van de expositie en een fietsroute richting Salland.
Wintermarkt
Op 17 december werd in Haarle in en rondom De Veldkamp een Wintermarkt georganiseerd. SMH heeft daar op verzoek een bijdrage aan geleverd met de presentatie van het thema “Schaatsen in Haarle”. Er werd een PowerPoint en een door Willy Wolterink gemaakte documentaire over dit thema vertoond. De presentatie trok veel bezoekers en oogstte veel waardering. Het evenement kan als zeer geslaagd worden beschouwd.
Open dag
Naast het al eerder genoemde Paascafé vond er nog een open dag plaats en wel op vrijdag 29 december 2023 in het Laarmanhuis. Het overkoepelende thema was het onderwijs dat op de huidige locatie van het Laarmanhuis heeft plaatsgevonden. De sub-thema’s “St. Sebastianusschool, kleuterschool. Zusters(huis), naaischool en de familie Laarman kwamen aan bod. Bezoekers konden oude foto’s en bouwtekeningen bekijken van het Zustershuis, de lagere school en de kleuterschool. Ook stonden er materialen van het onderwijs uit lang vervlogen tijden. Ook een PowerPointpresentatie ontbrak niet en wederom konden bezoekers op hun gemak bladeren in de fotoalbums van Meester Weijkamp. Het evenement trok zo’n 100 bezoekers, een resultaat waar we zeer tevreden over zijn.
Oudejaarsviering
In de oudejaarsviering in de kerk werd door SMH een PowerPointpresentatie verzorgd met foto’s van evenementen uit 2023.
Tot slot
Het is een bijzonder mooi jaar geweest waarin SMH zich door haar vele activiteiten sterk en succesvol heeft geprofileerd. Met de jonge aanwas in de personele bezetting is SMH bijzonder blij. Het biedt hoop en perspectief voor de toekomst van SMH. Ook in het komende jaar zullen wij ons weer enthousiast inzetten om de geschiedenis van ons dorp te bewaren en met mooie evenementen levend te houden!